Piotr Leszczyłowski

Starszy strażnik 

Autor „Płonącego pogranicza” W. Stanisławski bazując na ludzkiej pamięci przekazał jego nazwisko jako Leszczułowski ,niestety w tej formie nazwisko to nie figuruje ono w żadnym dostępnym dokumencie dotyczącym Straży Granicznej. Dodatkową trudnością był brak obsady personalnej lub imiennych list pododdziałów SG na Gochach obejmujących połowę 1939 r. Zlokalizowanie tej postaci trwało dość długo bo tak naprawdę oprócz tego, że ktoś zginął nazwiska poległego nie zapamiętano. Jest to przykre ale typowe ,gdyż wiele nazwisk osób które zginęły w skutek wojny i represji bezpośredni świadkowie wydarzeń nie zapamiętali. Z Leszczułowskim Stanisławskiego było lepiej gdyż trzeba było szukać nazwiska podobnego Wyjaśnienia tej zagadki dostarczyły znajdujące się w Archiwum Straży Granicznej w Szczecinie rozkazy Inspektoratu Okręgowego i Inspektoratu Granicznego Chojnice z 1939 r. Rozkaz Nr 17 z dnia 27.06.1939 r. st. str. Leszczyłowski Piotr do K.Ob. Chojnice Komisariatu Lipienice pl. II linii Lipienice K.O.L dz.4496/Ad/39 … na podstawie rozkazu L.KG.SG 1029/Pers/39 z 16.06.39 z dniem 18.06.39 z CSSG do Pom OSG. Po tym rozkazie ukazał się Rozkaz Nr 25 z 28.08.1939 r. st.str. Lesczyłowski Piotr placówka II linii Lipienice do pl I linii Skoszewo K.O.Ldz.6737/Ad/39. Praktycznie oprócz tych lakonicznych wzmianek nic o nim nie widomo. Udało się tylko odnaleźć rozkaz nr 10 Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 11.11.1938 r. w którym stwierdzono, że st. str. Leszczyłowski Piotr z CSSG odznaczony został Brązowym Krzyżem Zasługi. Tym samym odznaczeniem Prezydent RP Ignacy Mościcki uhonorował przod. Józefa Rogala z Komisariatu SG Konarzyny. Mały przełom nastąpił po ukazaniu się wydana przez Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Przemyślu książki Piotra Kozłowskiego „Zapomniani obrońcy granic południowo-wschodnich II Rzeczypospolitej 1922-1939. Słownik biograficzny oficerów, strażników oraz pracowników kontraktowych Straży Celnej i Straży Granicznej” , w której autor odwołał się do materiałów archiwalnych Straży Granicznej przechowywanych we Lwowie do których dotarł, dzięki czemu dopowiedział co nieco o st.str. Piotrze Leszczyłowskim . Na dzień dzisiejszy wiadomo jeszcze, że urodził się on 22.09.1906 r. w Warszawie gdzie ukończył gimnazjum. 20.09.1929 r. wstąpił do Straży Granicznej w Małopolskim Inspektoracie Okręgowym. W tym samym roku pełnił służbę w Palcówce I Linii Czeremcha komisariatu Jaśliska Inspektoratu Granicznego Krosno. Z końcem sierpnia 1939 r. trafił do Placówki I Linii w Skoszewie podległej Komisariatowi SG Lipienice. Z analizy rozkazów wynika ,że niemal na pewno nie poznał dokładnie terenu służbowej odpowiedzialności placówki w której przyszło mu słuzyć. Poległ na polu chwały w godzinach rannych 01,09,1939 r. w Skoszewie.

Opracował : Czesław Cyra i Andrzej Szutowicz