Waleczny na Polu Chwały

Kawaler Krzyża WalecznychHoły Marcin, strażnik celny z Łąkiego i Strażnik Graniczny z Kiełpin Szosy. W historii Straży Granicznej na Gochach postrzegany jest jako funkcjonariusz spokojny ,zrównoważony ,żyjący bez skandali i szumu wokół siebie. Pozostawił po sobie ciekawą spuściznę fotograficzną dzięki czemu za sprawą jego wnuka ppłk Jacka Plaka niejako ożył na nowo. Urodził się 11.10.1886 r. w Józefowie, pow. Szamotuły, woj. Poznań. Ojciec Jan, matka Michalina zd. Czekalska. Gdy na świecie trwały zmagania Wielkiej Wojny, dwudziestoletni Holy 19.04.1916 r. został powołany do armii niemieckiej. Początkowo służył w 1 pułku grenadierów, następnie od 10.06.1916 r. jako rekrut w 1 Dywizji Piechoty. Od 13.11.1916 do 14.09.1918 był już w 6 kompanii 43 pułku piechoty, z tym pułkiem znalazł się na froncie. Początkowo walczył w Rosji, a od 1917 r. we Francji, gdzie 15.09.1918 r. dostał się do niewoli. Przebywał w niej do 01.05.1919 r., tego dnia wstąpił do Armii gen. Hallera i otrzymał przydział do 3 kompanii 5 batalionu saperów. Kolejną jednostką saperską, w której służył (02.09.1919 r. – 01.1920 r.) był 11 b. sap. Brał udział w wojnie o granice, walczył z bolszewikami. Awans na starszego sapera otrzymał 11.12.1919 r. W styczniu 1920 r. trafił do kompanii saperów 16 DP. Następnie był 4 p. sap., gdzie   01.07.1920 r. awansował na kaprala. 13.02.1921 przeniesiono go do kompanii saperów 2DPLeg., po czym 30.06.1921 r. znalazł się w kompanii saperów 2 Dywizji Piechoty Legionów. Od 31.06.1921 r. do 08.08.1921 r. służył w 4 batalionie saperów. Zdemobilizowany został 08.08.1921 r. jako saper pontonowy. Po przejściu do rezerwy złożył podanie o przyjęcie do Straży Celnej, w wyniku pozytywnego rozpatrzenia w dniach 08.10.1921 – 11.01 1922 szkolił się na kursie specjalistycznym w Szkole Straży Celnej w Wieleniu, w międzyczasie 28.10.1921 zaszeregowany został do grupy uposażenia XIII a. (zarobki 116,10 zł). Po ukończeniu kursu trafił na kaszubskie Gochy, gdzie od 12.01.1921 r. do 31.01.1924 r. był strażnikiem celnym na Placówce Borzyszkowy.

Zd.1 Marcin Hoły. Straznik celny Placówki Łakie, mąż Agnieszki z d. Borzyszkowskiej z Borzyszków. Wł. Jacek PLAK

Rozkazem personalnym WP Nr 5 z 11.03.1922 r. za osobiste męstwo na polu chwały wykazane podczas wojny z bolszewikami został odznaczony Krzyżem Walecznych. 11(23). 11.1923 r. ożenił się z Agnieszką Borzyszkowską, c. Michała i Apolonii zd. Stoltman. Świadkami na ślubie byli strażnicy Fr. Jaskułowski i Andrzej Wróblewski, obaj byli mieszkańcami Borzyszków. Kolejnym miejscem, gdzie w latach od 01.02 1924 r. do 30.03.1928 r. służył, była Placówka Łąkie w Komisariacie Brzeźno. Następnie 01.04.1928 r. trafił do Placówki Kiełpin Szosa. 27.01.1929. r. złożył przysięgę Straży Granicznej.

Zd.2 Marcin HOŁY okoł 1930 r wł. Jacek Plak

Rozkazem 21/29 Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego SG przyznano mu Medal X-lecia

01.12.1938 został przewodnikiem psa „DRAK” . W 1938 roku otrzymał Brązowy Medal za Długoletnią Służbę ( R-z K. Pom. OSG 15/38 p. II ) . 01.02.1939 r. zaszeregowany został do XI gr. uposażenia (zarobki 141,90 zł + 113,52 zł dodatku rodzinnego = 255,42 zł) . Kiełpin Szosę opuścił w sierpniu 1939 .

Podczas walk wrześniowych dostał się do niewoli niemieckiej. Nie uległ pokusie volkslisty i z litą „P” przepracował w Niemczech jako robotnik przymusowy . Hoły Marcin zmarł 09.12.1960 r. w m. Szamotuły, pochowany został we Wronkach.

Zd.3 Marcin HOŁY odznaczony Krzyżem Walecznych wł. Jacek Plak

Zd.4 Marcin Hoły_wł. Jacek Plak

Zd.5 Marcin Hoły trzyma pocisk na kolanie_wł. Jacek Plak

Źródło :

Archiwum Straży Granicznej w Szczecinie. Akta Osobowe Hoły Marian. Syg. 416/123

Jacek Plak .Materiały rodzinne.